Με την παραπάνω φράση, αναφέρουμε γενικότερα την πιθανή δυναμική με στόχο την αλλαγή των σχέσεων ή και των ρόλων σε μια ομάδα θηλαστικών. Το θηλαστικό εκείνο που εκδηλώνει προβλήματα συμπεριφοράς, είναι χρήσιμο να διορθωθεί, να αλλάξει ή και να μετασχηματίσει την συμπεριφορά του με κεντρικό άξονα την αρμονική συμβίωση στο ευρύτερο κοινωνικό περιβάλλον.

Συνήθως, δυστυχώς, η προβληματική συμπεριφορά που εκδηλώνεται από τους σκύλους, είναι σχεδόν αποκλειστική ευθύνη των ανθρώπων, που από άγνοια, επιπολαιότητα, ισχυρογνωμοσύνη, ανεντιμότητα και άλλες αιτίες οδηγούν σκύλους στην εκδήλωση προβλημάτων συμπεριφοράς.

Θεωρώ δε, ότι ή προβληματική συμπεριφορά δεν είναι μονόπλευρη, αλλά αντίθετα αμφίδρομη αφού για να ενοχλήσει κάποια πράξη ή το αποτέλεσμά της θα πρέπει να υπάρχει και ο αποδέκτης που ενοχλείται από την πράξη αυτή.

Διάθεση να διορθώσουν συμπεριφορές σκύλων έχουν πολλοί άνθρωποι, επαγγελματίες και μη .Αυτός όμως που θα επέμβει είναι χρήσιμο να έχει βαθιά εμπειρία, γνώσεις , επιμονή υπομονή και πρόγραμμα. Δεν αρκεί να υπάρχει κάποιο από τα παραπάνω με σκοπό την διόρθωση. Απαιτείται να υπάρχουν όλα!

Θα σας εκθέσω λοιπόν μία περίπτωση τέτοιας συμπεριφοράς που μου αναφέρθηκε μερικούς μήνες νωρίτερα και την λύση της μετά από κάποιο διάστημα. Σεβόμενος τον πελάτη μου, δεν θα αναφερθώ στο όνομά του παρά μόνο στο όνομα του σκύλου του . Εκείνο που δεν θα σας αναφέρω είναι το χρονοδιάγραμμα της εκπαιδευτικής περιόδου, καθώς και κάποια «κλειδιά» κατά την εκπαίδευση , με στόχο να προφυλάξω ιδιοκτήτες και σκύλους από «ειδικούς» διόρθωσης συμπεριφοράς, που ίσως αναγνωρίσουν κοινά στοιχεία με σκύλους πελατών τους και προσπαθήσουν να υιοθετήσουν τρόπους και τακτικές με καταστροφικά αποτελέσματα, δεδομένου ότι κάθε σκύλος και κάθε περίπτωση είναι ξεχωριστά, άρα και οι αντίστοιχες επεμβάσεις είναι πιθανό να μοιάζουν αλλά ποτέ δεν είναι ίδιες.

Μέσω mail λαμβάνω τις πρώτες πληροφορίες : « Ονομάζομαι Τ.Κ και είμαι ιδιοκτήτης ενός αρσενικού Ακίτα 10 μηνών και τον φωνάζω Ρόνυ.

Γνωρίζω ότι επέλεξα μία δύσκολη φυλή με ιδιαίτερες απαιτήσεις, και ακολούθησα μέχρι τώρα πιστά όσες οδηγίες μου έχουν δοθεί από τον την κτηνίατρο του σκύλου μου και από δύο συναδέλφους σας. Ξεκίνησε εκπαίδευση βασικής υπακοής σε ηλικία 3 μηνών και την ολοκλήρωσε με επιτυχία ενάμιση μήνα αργότερα. Ο Ρόνυ ήταν καλός σε αυτά που του λέγαμε, και εμείς τον επιβραβεύαμε με διάφορους μεζέδες. Είχαμε την τέλεια σχέση!

Στους 6 (έξι) μήνες, άρχισε να γίνεται ιδιαίτερα ανυπάκουος και μερικές φορές οι αντιδράσεις του συνοδευόντουσαν με γρυλίσματα. ¨Όταν έγινε 7 μηνών καλέσαμε τον συνάδελφό σας που του είχε κάνει την εκπαίδευση με σκοπό να μας ενημερώσει για τις νέες αντιδράσεις του Ρόνυ , ο οποίος έκανε σαν τρελός από χαρά όταν τον/την είδε. Η χαρά όμως σταμάτησε εκεί, αφού μόλις λίγο πιέστηκε τον/την δάγκωσε και όλα τα βάρη έπεσαν στην οικογένειά μου με την δικαιολογία ότι δεν κάναμε εμείς για τέτοιο σκύλο, ότι φταίει ο εκτροφέας του που είναι αυτής της συμπεριφοράς ο Ρόνυ και άλλα πολλά. Ο Ρόνυ είναι πλέον 9 μηνών και αποφασίζουμε να μιλήσουμε και με άλλο επαγγελματία εκπαιδευτή και ειδικό συμπεριφοράς, ο οποίος όταν του αναφέρουμε το πρόβλημα, μας εξηγεί με υπομονή ότι ο σκύλος μας είναι κυριαρχικός και χρειάζεται σπάσιμο τσαμπουκά. Επεμβαίνει με πνίχτη για δύο μαθήματα και με ηλεκτρικό κολάρο στο τρίτο κάτι που με δυσκολία δεχτήκαμε αλλά σκεφτήκαμε ότι απευθυνθήκαμε σε ειδικό και αν πρέπει να ταλαιπωρηθεί για λίγο ο Ρόνυ μας για καλό σκοπό…Στο τέταρτο μάθημα αναφέραμε στον εκπαιδευτή ότι ο σκύλος χειροτερεύει και εκείνος σε μία επίδειξη δυνάμεως απέναντι στον σκύλο μας, έφαγε ένα καλό δάγκωμα και δεν ξαναπάτησε.

Σήμερα, η συμβίωση με τον Ρόνυ είναι τυραννία. Ανεβαίνει στον καναπέ και μας προκαλεί με τα μάτια του να προσπαθήσουμε να τον κατεβάσουμε με σκοπό να μας δαγκώσει. Κάποια στιγμή του έβαλα το λουρί να του κάνω μάθημα και με δάγκωσε γερά στο χέρι. Την επόμενη ημέρα δάγκωσε την γυναίκα μου όταν τον έσπρωξε επειδή πήδηξε επάνω της. Δεν μας αφήνει να φάμε και δεν μπορούμε να δούμε τηλεόραση ή να μιλήσουμε στο τηλέφωνο αφού συνέχεια μας ενοχλεί για χάδια Είναι όμως σε γενικές γραμμές καλός χαδιάρης και με τους επισκέπτες μας σπάνια κακός. Παίζουμε συνέχεια μαζί του και όποιος και αν έρχεται σπίτι του δίνει σημασία με παιχνίδια και λιχουδιές με σκοπό να καταλάβει την αγάπη μας. Έχω όμως αρχίσει να απογοητεύομαι και να φοβάμαι για την σωματική ακεραιότητα τόσο την δική μου, όσο της γυναίκας μου. Σκεφτείτε να υπάρξει παιδί στο σπίτι…

Η κτηνίατρός του μας είπε ότι πρέπει να τον δώσουμε ή και να σκεφτούμε την ευθανασία του. Υπάρχει άλλη λύση? Δεν μπορώ να διανοηθώ τίποτα από τα δύο…»

Άμεσα επικοινώνησα με τον κο Τ.Κ και του ζήτησα να συναντηθούμε το συντομότερο δυνατό.

¨Όταν ήρθαν στη σχολή με τον Ρόνυ, είδα ένα χαρούμενο , δυνατό, καλοζωισμένο σκύλο, ψυχικά υγιή, με καλή αλλά και ταυτόχρονα προσεκτική συμπεριφορά που δεν σήκωνε αστεία και παρερμηνεύσεις. Είδα επίσης ένα ζευγάρι ανθρώπων φοβισμένο και απελπισμένο, που διάβαζα στα μάτια τους ότι δεν πίστευαν πως θα καταφέρουμε κάτι. Αρχίσαμε ανάλυση συμπεριφοράς. Τους εξήγησα ότι ο βορειοελλαδίτης εκτροφέας του Ρόνυ είναι άμοιρος ευθυνών γιατί παρόλο που προσωπικά δεν τον γνωρίζω, έχω δει αρκετά σκυλιά του, είναι άνθρωπος επαγγελματίας και όχι καιροσκόπος.

Προσπάθησα να τους κάνω να αντιληφθούν πόση πίεση ασκείται σε ένα κουτάβι όταν εκπαιδεύεται σε βασική υπακοή, και πόσο τεράστιο λάθος είναι να προχωράς τον χρόνο παραπάνω από το φυσιολογικό, πόσο κακό είναι να βιάζεσαι , πόσο ολέθρια μπορεί να αποβεί η ψυχική πίεση στο κουτάβι όταν εκπαιδεύεται σε λάθος χρόνο.¨ Άλλο πράγμα είναι η προεκπαίδευση του κουταβιού σε τόσο νεαρή ηλικία και τελείως διαφορετικό να το εκπαιδεύεις σε καθήκοντα βασικής υπακοής. Τα περί κολάρων δεν τα σχολίασα καθόλου, απλά αρκέστηκα να τονίσω το κακό και το λάθος.

Αμέσως μετά εκπονήσαμε ένα σχέδιο δράσης, κάτι σαν μπούσουλα, το οποίο και αναδιατάσσαμε σε συγκεκριμένα χρονικά διαστήματα. Η πρώτη περίοδος αφορούσε την αγελαία συμπεριφορά, κανόνες σεβασμού και αποδοχή των ιδιοκτητών ως φυσικούς ηγέτες. Ρυθμίσαμε τον τόπο και τον χρόνο του φαγητού, καθώς και τις συνθήκες σίτισης, τον τόπο ύπνου και τις διαδικασίες της βόλτας. Τοποθετήσαμε στους καναπέδες αλουμινόχαρτο με σκοπό να είναι δυσχερές το κάθισμά του επάνω σε αυτούς, και ρυθμίσαμε τον χρόνο, τον τρόπο και την διάρκεια των χαδιών. Εξαφανίσαμε κάθε ίχνος λεκτικής επιβολής και τον πείσαμε ότι δεν κινδυνεύει από ξύλο και άλλες επίπονες «διορθώσεις». Δουλέψαμε αρκετά τον τρόπο της προσέγγισης σε διαφορετικές στιγμές και βάλαμε στη ζωή του ένα εκπαιδευτικό άγγιγμα σε συγκεκριμένα σημεία του σώματός του με στόχο να αποδέχεται την επαφή ευχάριστα μεν, αλλά επιβλητικά δε από τον εκάστοτε κυρίαρχο της αγέλης.

Μετά από κάποιο διάστημα κρίθηκε αναγκαίο να προχωρήσει σε εκπαίδευση βασικής υπακοής. Αρχικά αντιμετώπισα πρόβλημα αφού κάθε φορά που τον καλούσα να εκτελέσει με βάση τις λέξεις-εντολές που ήδη γνώριζε, άλλες φορές αδιαφορούσε και άλλες «πάγωνε» έτοιμος να μπει σε αμυντική διάθεση. Επέλεξα να του αλλάξω τις λέξεις και να τις χτίσω από την αρχή με μπαλάκι και χάδι. ¨Όταν έδειχνε κουρασμένος από το μέσον της υποκίνησης επέλεγα και διαφορετικό μέσο. Συγκεκριμένη στιγμή, σταμάτησα τα μαθήματα, επέστρεψε στο σπίτι του και δούλεψε με τους ιδιοκτήτες του με τους οποίους δεν είχε χάσει καμία επαφή όλο το διάστημα που βρισκόταν στην σχολή. ¨Έτσι και αλλιώς στην σχολή μου ο ιδιοκτήτης του σκύλου, έρχεται όποτε θέλει να τον δει χωρίς κανόνες και προειδοποιήσεις. Στο τελικό στάδιο ο Ρόνυ επέστρεψε στην σχολή με σκοπό να ολοκληρώσει τα μαθήματα της υπακοής.

Σήμερα ο Ρόνυ είναι ένας κούκλος με σωστή συμπεριφορά, αδιάφορος με τους αγνώστους , απόλυτα δεμένος με την οικογένειά του, υπάκουος , με πιθανότητα να γίνει επιθετικός σε ξένους όταν θα μεγαλώσει με βάση τα πρότυπα της φυλής του, αλλά με ενημερωμένους χειριστές που θα ελαχιστοποιήσουν αυτή την πιθανότητα εκτός αν συντρέχουν άλλοι λόγοι. Δεν αγρίεψε πλέον στον κο Τ.Κ και την σύζυγο του αφού κατάλαβε ότι η σχέση με την οικογένεια του είναι σχέση που βασίζεται στον αμοιβαίο σεβασμό και όχι στην εξαγορά ή στην άσκηση βίας , αντιλήφθηκε ότι ζει σε μία κοινωνική ομάδα ισχυρή, δίκαιη, δυνατή και ενωμένη.

Τέλος θα είναι σωστό να σας αναφέρω ότι η όλη διαδικασία διήρκεσε περίπου 4 μήνες και να σας επισημάνω ότι πιθανές ομοιότητες με δικές σας περιπτώσεις είναι πολύ πιθανό να έχουν άλλα αίτια, να απαιτείται διαφορετική προσέγγιση τόσο της μεθόδου όσο και του χρόνου.

Γιάννης Μ Γεωργιάκος
Ειδικός συμπεριφοράς